Luật Bóng Rổ – Quy Định Trong Bộ Môn “Không Thời Gian Chết”

Luật bóng rổ

Luật bóng rổ được đánh giá là phức tạp và khó hiểu hơn so với môn thể thao vua. Những vấn đề cơ bản thì không có gì quá “đau đầu” nhưng ở đây lại có khá nhiều quy tắc bắt lỗi khác nhau. Hãy cùng BJ88 tìm hiểu mọi điều cần biết về bộ môn của những gã khổng lồ này.

Luật bóng rổ về trang thiết bị sử dụng

Xưa kia, bộ môn này không sử dụng loại bóng riêng, mà dùng chính quả bóng đá thông thường. Rổ được đặt ở vị trí hai đầu sân, với độ cao 10 feet, tương đương với 3,05m. Trong quá khứ, người ta dùng đúng nghĩa một chiếc rổ. Như vậy tức là mỗi khi ném vào, chúng ta phải lấy bóng ra để chơi tiếp. Ngày nay, dụng cụ là một vành rổ tròn có lưới hở bên dưới để có thể rơi xuống.

Theo luật, tùy vào giải đấu cụ thể mà kích thước bóng cũng khác nhau. Giải nữ hay cấp học sinh sử dụng loại nhỏ hơn, còn những đấu trường như NBA dùng bóng kích thước số 7. Loại này có chu vi khoảng 75cm và nặng hơn 600g.

Môn bóng rổ trước đây không sử dụng quả bóng riêng
Môn bóng rổ trước đây không sử dụng quả bóng riêng

Luật bóng rổ chi tiết có liên quan đến một trận đấu.

Với đặc thù riêng, đây là bộ môn có khá nhiều quy định khắt khe. Khi theo dõi, chúng ta có thể thấy họ bắt vô số những loại lỗi khác nhau. Sau đây là những quy định cơ bản và sơ lược nhất, bởi mỗi giải sẽ có luật riêng.

Mỗi bên có bao nhiêu cầu thủ ra sân?

Luật bóng rổ quy định mỗi bên được có 5 cầu thủ thi đấu trên sân. Các vị trí đều có tên gọi cụ thể, là C, PG, SG, SF và PF. Đó lần lượt là trung phong (Center), hậu vệ dẫn bóng (Point Guard), hậu vệ ghi điểm (Shooting Guard), tiền phong phụ (Small Forward) và tiền phong chính (Power Forward). Tất cả có thể được thay ra và vào sân trở lại không hạn chế số lần.

Huyền thoại Kobe Bryant thi đấu ở vị trí hậu vệ ghi điểm
Huyền thoại Kobe Bryant thi đấu ở vị trí hậu vệ ghi điểm

Luật bóng rổ liên quan đến thời gian thi đấu

Thông thường thì một trận thi đấu sẽ có 40 phút, được chia thành 4 hiệp (quarter). Cứ hai hiệp được gọi là một half (nửa trận). Giữa mỗi half thì lượng thời gian nghỉ giải lao lâu hơn. Riêng ở NBA thì tổng thời gian là 48 phút, tương đương với mỗi hiệp 12 phút. Ngoài ra, các đội còn có những quyền timeout, tức là xin tạm dừng để hội ý chiến thuật.

Khác với môn thể thao vua, ở đây chỉ khi bóng sống thì đồng hồ mới chạy. Do đó, hoàn toàn không có bù giờ hay gì cả. Nếu hòa nhau sau 4 hiệp chính thì hai bên bước vào hiệp phụ kéo dài 5 phút. Vẫn hòa thì lại thi đấu thêm 5 phút nữa, đến khi phân thắng bại thì thôi.

Xem thêm:  Kèo Chấp 1 Trái - Giải Mã Cách Chơi Cùng Chiến Lược Thắng

Các quy định khác về thời gian trong luật bóng rổ

Trong trận đấu, do thời gian hạn hẹp như kể trên nên phải rất tránh tình trạng “câu giờ”. Chính vì vậy, môn này có nhiều luật liên quan đến thời gian. Đầu tiên là luật 10 giây, nơi đội có quyền kiểm soát phải đưa bóng vượt qua vạch giữa sân trong từng đó thời gian. Đưa bóng từ biên vào thì có 5 giây, nếu vượt quá thì đối phương sẽ giành lại quyền kiểm soát. Còn có luật cấm cầu thủ đứng gần rổ đối thủ quá 3 giây.

Để tăng tốc độ trận đấu, luật bóng rổ NBA còn có quy định shot clock. Khi kiểm soát thì phải thực hiện dứt điểm trong vòng 24 giây. Khi bóng trúng vành rổ, bảng rổ hoặc bị mất thì thời gian đếm lại từ đầu. Bóng rời tay và bay lên không trước khi hết shot clock mà vào thì vẫn tính điểm, gọi là cú buzzer-beater.

Khi shot clock hết, bảng rổ sẽ hiện đèn màu đỏ lên như trong hình
Khi shot clock hết, bảng rổ sẽ hiện đèn màu đỏ lên như trong hình

Điểm số trong môn bóng rổ

Điều này thì khá đơn giản và chắc chúng ta cũng đều biết rồi. Luật bóng rổ quy định những cú ném trong khu vực bên trong vòng thì tính 2 điểm, còn bên ngoài là 3. Một điểm được tính cho mỗi cú ném phạt thành công. Ngoài ra còn một tình huống gọi là “and-one”, tức là bị phạm lỗi khi đang thực hiện dứt điểm mà bóng vẫn vào rổ. Điểm số đó (2 hoặc 3) vẫn được tính, mà còn được hưởng thêm một cú ném phạt.

Luật bóng rổ về các pha phạm lỗi

Trong môn này có nhiều loại lỗi khác nhau nhưng cơ bản nhất có thể chia thành 4 loại. Tùy vào dạng vi phạm mà cách xử lý cũng khác nhau.

  • Lỗi cá nhân: bao gồm như chèn, đẩy, kéo người, đánh vào tay đối phương. Cầu thủ phạm đến lỗi cá nhân thứ 6 sẽ bị truất quyền thi đấu luôn.
  • Lỗi đồng đội thì chính là tổng các lỗi cá nhân. Nếu vượt quá số lượng cho phép mỗi hiệp (thường là 5), thì cứ sau mỗi lỗi là đối phương được hưởng một quả phạt.
Luật bóng rổ quy định cả huấn luyện viên cũng có thể bị phạt lỗi kỹ thuật
Luật bóng rổ quy định cả huấn luyện viên cũng có thể bị phạt lỗi kỹ thuật
  • Lỗi kỹ thuật cũng bị truất quyền thi đấu nhưng là bắt vi phạm từ hành vi hoặc thái độ không đúng mực.
  • Các lỗi khác trong trận vi phạm luật bóng rổ gồm có traveling (di chuyển quá 2 bước mà không đập bóng xuống), double dribble (rê hai lần khi đã ngừng). Ngoài ra còn có lỗi vi phạm về thời gian như đã chia sẻ ở trên.

Lời kết

BJ888 vừa chia sẻ với các bạn một số quy định cơ bản nhất trong luật bóng rổ. Để thực sự hiểu tường tận về môn thể thao này thì chúng ta còn phải tìm hiểu sâu hơn rất nhiều. Đừng quên tiếp tục đồng hành cùng chuyên mục này để khám phá thêm nhiều thông tin thú vị nhé.